DAR ES SALAAM: MAMLAKA ya Mapato Tanzania (TRA) imezindua rasmi Dawati la Uwezeshaji Biashara lenye lengo la kubaini wafanyabiashara wasio rasmi, kutatua changamoto zinazohusu kodi na kusaidia ukuaji wa viwanda vidogo na vya kati (SMEs) kote nchini. Akizungumza wakati wa uzinduzi huo mwishoni mwa wiki, Kamishna Mkuu wa TRA, Yusuph Mwenda alisema dawati hilo jipya ni hatua muhimu katika kuziba pengo kati ya wafanyabiashara wasio rasmi na mfumo rasmi wa kodi. "Kuna wafanyabiashara ambao wanatatizika kuelewa utozaji kodi na hawajui wapi pa kwenda ili kupata msaada. Dawati hili litasikiliza matatizo yao na kutoa suluhu za vitendo ili kusaidia kukuza biashara zao," Kamishna Mwenda alisema. Alibainisha kuwa dawati hilo litatumika kama kituo kimoja cha huduma mbalimbali za biashara, usajili wa kodi, elimu, usaidizi wa kidijitali na mwongozo wa sera. Akizungumzia masuala ya kisera, Kamishna Mwenda alisisitiza umuhimu wa kutunza mazingira ya biashara ili kuhakikisha ukusanyaji wa mapato endelevu. "Biashara ndio msingi wa uchumi wetu. Kwa ukusanyaji wa kodi thabiti, lazima kwanza tuhakikishe biashara zinaweza kustawi katika mazingira yanayofaa," alisema. Aidha alisisitiza umuhimu wa uungwaji mkono wa haraka wa serikali, akihimiza ushirikiano wenye nguvu kati ya sekta ya umma na binafsi. "Hatupaswi kuwaacha wamiliki wa biashara kuhangaika peke yao. Ni lazima tusikilize changamoto zao, tutoe mwongozo na kukuza mazingira ambayo wanaweza kufanikiwa," aliongeza.
Dawati litafanya kazi kwa uratibu na forodha, mamlaka za mitaa na vyombo vingine vya udhibiti ili kurahisisha shughuli za biashara, hasa katika maeneo kama uagizaji na usafirishaji, ambapo wafanyabiashara wengi wanakabiliwa na vikwazo. Kamishna Mwenda alitoa wito wa mazungumzo na ushirikiano unaoendelea, akisema: "Huu ni mwanzo tu, kwa ushirikiano endelevu, tunaweza kujenga mazingira ya biashara ya haki, jumuishi na yenye mwelekeo wa ukuaji kwa Watanzania wote." Akimwakilisha Mkuu wa Mkoa wa Dar es Salaam, Albert Chalamila, Mkuu wa Wilaya ya Ilala, Edward Mpogolo, alikaribisha mpango huo akisema utaimarisha maendeleo ya kiuchumi katika ngazi ya mkoa na taifa. "Tunaipongeza TRA kwa hatua hii muhimu. Itawawezesha wafanyabiashara wadogo kukua na kuwa biashara za kati na za kati kuwa biashara kubwa. Hii ni njia ya kweli ya kuzalisha ajira na kuboresha kipato cha kaya," Bw Mpogolo alisema. Kamishna wa Mapato ya Ndani wa TRA, Godwin Balongo alisema mpango huo unaendana na dhamira pana ya mamlaka ya kukuza ushirikishwaji wa uchumi. "Tunatambua mchango wa wajasiriamali. Lengo letu ni kuwaunganisha na fursa, mikopo, masoko na taarifa na kusaidia ujenzi wa biashara endelevu," alisema Bw Balongo. Aliongeza kuwa dawati hilo litafanya kama jukwaa la kimkakati la kutatua changamoto za kila siku, kujenga mitandao ya biashara na kuongeza ufahamu wa wafanyabiashara juu ya taratibu za biashara za ndani na kimataifa. Mwenyekiti wa Chama cha Wafanyabiashara Kariakoo, Bi Seveline Mushi akisisitiza jukumu la ushirikishwaji wa jamii katika kuhakikisha mpango huo unafanikiwa. "Tunajivunia kuwa sehemu ya hatua hii muhimu. Uzinduzi wa dawati hili unaashiria sura mpya kwa jamii yetu. Tunaamini utasaidia kutatua changamoto nyingi na kuwawezesha watu wengi zaidi," alisema. Mpango huo unatarajiwa kuwanufaisha watendaji mbalimbali wa biashara wakiwemo wafanyabiashara wa mitaani, wafanyabiashara wa sokoni na waendeshaji wa vifaa, ambao wengi wao wanakabiliwa na mazingira magumu ya kazi kutokana na vikwazo vya leseni, ukosefu wa maeneo ya biashara na kutofuata sheria. Wafanyabiashara waliohudhuria uzinduzi huo walifurahia hatua hiyo, wakieleza kuwa uingiliaji kati kwa wakati unaofaa ambao unaweza kusaidia kutatua masuala yanayoendelea kama vile makadirio ya kodi yasiyotabirika, upatikanaji mdogo wa taarifa na ukosefu wa usaidizi uliopangwa. Baadhi ya wafanyabiashara walipendekeza kupunguzwa kwa kiwango cha VAT kutoka asilimia 19 hadi 16 kwa wafanyabiashara wadogo ili kupunguza mzigo wa kodi. Wengine walipendekeza kuanzishwa kwa ofisi za TRA katika kila kata, sawa na taasisi nyingine za umma, ili kuhakikisha upatikanaji wa huduma kwa urahisi. Wito pia ulitolewa kwa vipindi vya mafunzo ya mara kwa mara ili kuboresha ujuzi wa kifedha, usimamizi wa biashara na uelewa wa wajibu wa kodi.